Aleksander Tansman – życiorys

Aleksander Tansman (12 czerwca 1897 w Łodzi – 15 listopada 1986 w Paryżu) był francuskim kompozytorem oraz pianistą-wirtuozem polskiego pochodzenia. Młodość spędził w rodzinnej Polsce, jednak większość życia mieszkał we Francji. Jego muzyka jest w dużej części neoklasyczna i zawiera w sobie wpływy polskie, żydowskie jak również francuskie.

Tansman urodził się i wychował w Łodzi. Pochodził z dużej rodziny żydowskiej, która jednak nie przywiązywała większej wagi do religii.

Chodź swoją edukację muzyczną rozpoczął w konserwatorium w Łodzi, w późniejszym okresie studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim. Krótko po ukończeniu studiów przeprowadził się do Paryża, gdzie jego pomysły muzyczne, częściowo inspirowane twórczością Strawińskiego i Ravela, spotkały się z większą akceptacją i zainteresowaniem, w przeciwieństwie do bardziej konserwatywnej Polski. Już w Paryżu, Tansman podjął w Ecole de Paris współpracę z licznymi kompozytorami również pochodzącymi spoza Francji. Odmówił dołączenia do Les Six (do czego namawiali go Honegger i Milhaud), tłumacząc to dążeniem do zachowania niezależności twórczej.

Choć poślubił Francuzkę i w domu posługiwał się językiem francuskim, Tansman zawsze mówił o sobie jako o Polaku.

W 1941 roku, z uwagi na zawieruchę wojenną, Tansman przeniósł się do Los Angeles (wizę załatwił mu jego przyjaciel Charlie Chaplin), gdzie poznał Arnolda Schoenberga. Tansman skomponował ścieżki dźwiękowe do co najmniej dwóch hollywoodzkich filmów: Flesh and Fantasy oraz filmu biograficznego opowiadającego o życiu australijskiej lekarki Elizabeth Kenny. Ogółem napisał muzykę do sześciu filmów, z czego za jeden z nich – „Paris Underground” z 1946 roku – zdobył nominację do Oscara.

Choć Tansman po wojnie powrócił do Europy, jego kilkuletnia nieobecność na starym kontynencie sprawiła że stracił w tym czasie kontakt z muzyką tego okresu, zaś jego twórczość w oczach publiczności nie była już tak świeża, co spowolniło jego wcześniej szybko rozwijającą się karierę. Nie był już „na czasie” z francuskimi prądami, które pod względem stylistycznym stały się bardziej awangardowe, postanowił więc Tansman wrócić do polsko-żydowskich korzeni, co w późniejszym czasie dało efekt w postaci jego największych dzieł. W tym czasie począł odnawiać swoje związki z Polską, choć kariera muzyczna i rodzina cały czas trzymały go we Francji.

Copyright © 2024. Powered by WordPress & Romangie Theme.